Kultura

Neue Welte – “najstarszy lokal rozrywkowy w mieście”

Prawie dwieście lat temu w miejscu obecnego Teatru Miejskiego znajdowała się restauracja “Neue Welte”, czyli Nowy Świat. Dzisiaj chcemy opowiedzieć historię tego budynku. 

W budynku, gdzie po wojnie ulokowała się Operetka Śląska, w 1827 roku skarbnik miejski Josef Sladczyk wybudował pierwszą knajpę. Była ona szczególnie lubiane przez lokalne towarzystwa strzeleckie. Neue Welt reklamował się, jako najstarszy lokal rozrywkowy w mieście. Obecny budynek pochodzi z końca XIX wieku, ale przez lata został on znacznie przebudowany i dzisiaj tylko kształtem przypomina swoją pierwotną formę.

Johann Matuschek sprawił, że na przełomie XIX i XX wieku Neue Welt stał się jednym z najpopularniejszych miejsc w mieście. Kupił on w latach 80. działkę z zabudowaniami, a w 1897 roku znacznie powiększył kompleks. Powstawał wówczas sala teatralna z kanałem na orkiestrę, w prawej części znajdowała się stara sala, gdzie była część restauracyjna. Za budynkiem znajdował się duży ogród z licznymi stolikami dla gości. Pośrodku ogrodów stała ośmioboczna weranda dla orkiestry. Między drzewami mieściła się kręgielnia, a w małym budyneczku z murem pruskim była strzelnica. W podwórzu znajdowała się scena letnia, gdzie wystawiano spektakle teatralne w ciepłe dni.

Neue Welt przechodził często z rąk do rąk, a kolejni właściciele regularnie mieli problemy z koncesjami, płatnościami i władzami miejskimi. Na początku XX wieku właścicielem budynku był Tyski browar książęcy, a restauracja stała się wówczas ich lokalem firmowym. W 1925 roku zmieniono nazwę restauracji na Dom Strzelców (Schützenhaus).

W restauracji obchodzono wiele różnych uroczystości. W 1918 uczczono święto 22 pułku piechoty z udziałem 600 żołnierzy i licznych gości. W styczniu 1921 roku, w czasie powstań śląskich w Neue Welt zorganizowano Sejmik Zarządu Związku Towarzystwa Polek. Wówczas ponad dwa tysiące kobiet z całego Górnego Śląska przyjechało do Gliwic zaangażować się w prace społecznych i politycznych w okresie Plebiscytu. Przy Nowym Świecie w 1922 odbyły się mistrzostwa bokserskie wagi średniej. 

Neue Welt słynął z wielkich balów sylwestrowych ze specjalnymi repertuarem wykonywanym przez orkiestrę wojskową. W czasie karnawału Górnośląski Związek Głuchoniemych organizował bale maskowe, podczas których wybierano króla i królową balu. Co roku odbywały się tu różnego rodzaju strzelania m.in. królewskie i srebrne. W czasie Zielonych Świąt mianowano nowego króla kurkowego. Zostawał nim ten, który w strzelaniu uzyskał najwięcej trafień.

Źródło:

gliwiczanie.pl

Małgorzata Kaganiec, Lokale gliwickie do 1945, Rocznik Muzeum w Gliwicach T. XXIII, Gliwice 2011

Kamil Iwanicki

Komentarze

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button