Nowe (stare) oblicze gliwickiego sportu

NOWE OBLICZE GLIWICKIEGO SPORTU to tytuł tekstu sponsorowanego, który ukazał się w lokalnych mediach. Tekst sponsorował Urząd Miejski. O co chodzi?

“Gliwice to miasto wielu sportowych sukcesów i miejsce, w którym można korzystać z rozlicznych aktywności. Nowoczesna Arena Gliwice, stadion piłkarskiej ekstraklasy, boiska, arena lekkoatletyczna, hale, baseny, ścieżki rowerowe czy siłownie na świeżym powietrzu pozwalają gliwiczanom na całoroczne ładowanie baterii. W Gliwicach dużo się dzieje, a mieszkańcy coraz chętniej rozszerzają listę swoich sportowych pasji. W tym sensie sport i rekreacja są miastotwórcze, a tworzenie warunków sprzyjających ich dalszemu rozwojowi to jedno z najważniejszych zadań miejskiego samorządu. Aby nadać ramy pożądanym kierunkom rozwoju sportu i rekreacji w Gliwicach od 2021 roku, miasto pracuje nad nową strategią sportu.”

To wstęp do wspomnianego artykułu. W sumie nie wiadomo o co chodzi. A jak nie wiadomo o co chodzi, to chodzi o pieniądze. Nie jest tajemnicą, że podczas rozdzielania dotacji sportowych w Gliwicach co roku wrze.

Przeważnie niezadowoleni są wszyscy. Środowisko sportowe czuje się skrzywdzone faktem, iż trzy podmioty zgarniają około 85% całej puli na sport. Wiele organizacji sportowych ma za złe Prezydentowi Miasta Gliwice, że zdecydowana większość pieniędzy przekazywana jest jednemu klubowi (co już samo w sobie jest dla nas kontrowersyjne – finansowanie ogromnych wypłat sportowców zawodowych).

Jak nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, problem poważnie w tym roku potraktowało otoczenie Prezydenta Neumanna. Zauważono, że ostatnia aktualizacja strategii wspierania sportu miała miejsce w 2006 roku, a brak precyzyjnych regulacji rozdzielania niemałych pieniędzy (mowa o milionach złotych) jest problematyczny dla wszystkich. Zdecydowano o stworzeniu strategii wspierania sportu w Gliwicach.

Dokument strategii ma 10 stron, jest to raczej pobieżna analiza stanu aktualnego w gliwickim sporcie niż próba kompleksowego rozwiązania problemu. We wstępie znajdziemy takie sformułowania:

“Sport stanowi jedną z kluczowych dziedzin życia społecznego we współczesnym świecie. (…). Sport może być także wykorzystywany jako narzędzie do promocji gminy na arenie krajowej i międzynarodowej. Promocja przez sport należy do bardzo skutecznych form oddziaływania na otoczenie, powoduje wzrost popularności miasta oraz podnosi jego rangę, przyczyniając się do wzrostu gospodarczego.”

Jak widać, sport jest traktowany bardzo poważnie przez władze miasta. Autorzy dokumentu dokonują przeglądu wszystkich dyscyplin sportowych i określają na jakim poziomie dana dyscyplina jest trenowana w naszym mieście. Zgodnie z tą klasyfikacją wybrano tzw. dyscypliny priorytetowe i podzielono sportowców na dwie grupy.

Grupa I
Dyscypliny charakteryzujące się: dużą liczbą zawodników, dużą frekwencją, wysokim potencjałem medialnym, dużą popularnością w kraju, silną tradycją w Gliwicach, wysokim poziomem sportowym, dobrze rozwiniętą bazą sportową. W grupie pierwszej znalazły się:

• piłka nożna mężczyzn,
• koszykówka mężczyzn,
• futsal mężczyzn,
• piłka ręczna kobiet.

Grupa II
Ta grupa to dyscypliny silne jak te z grupy pierwszej, ale z mniejszym potencjałem medialnym. Do tej grupy zakwalifikowano:

• boks,
• curling,
• judo,
• ju-jitsu,
• kickboxing,
• lekkoatletyka,
• modelarstwo lotnicze,
• orientacja sportowa,
• pływanie,
• siatkówka kobiet,
• szachy,
• szermierka,
• tenis stołowy.

Wspieranie szkolenia zawodników seniorskich będzie możliwe jedynie w dyscyplinach wskazanych w grupie I. Kluby i sportowcy trenujący inne dyscypliny mogą starać się jedynie o dotację na szkolenie dzieci i młodzieży.

Mechanizm podziału środków
I tu zaczynają się kontrowersje. W każdej z dyscyplin z grup priorytetowych dotację otrzyma tylko jeden klub. Dla niektórych gliwickich klubów może to oznaczać koniec działalności. Przykładowo, w dyscyplinie futsal w najwyższej klasie rozgrywkowej mamy dwie drużyny. Dotację otrzyma tylko jedna. Pozostałe kluby będą mogły ubiegać się o dotację na szkolenie dzieci i młodzieży. Każdy ze wspieranych klubów będzie uzgadniał z miastem cele sportowe na nadchodzący sezon (nie wiadomo jednak z jakimi “sankcjami” spotka się brak realizacji celu). Strategia nie wspomina też nic o samym mechanizmie przyznawania dotacji. Ile maksymalnie otrzymać może jeden klub? Czy dotacje dla podmiotów z różnych dyscyplin będą na tym samym poziomie? Czy powtarzać się będzie sytuacja, w której trzy kluby sportowe zgarniać będą 85% środków? Pytań jest wiele, dokument nie odpowiada na nie. Póki co, mimo przyjęcia Strategii, wszystko zostanie po staremu – o dotacjach zadecydują urzędnicy.

Miejska jednostka sportowa
To chyba najciekawszy element strategii. Autorzy dokumentu wskazują, że “w celu dalszego zwiększania efektywności rozwoju sportu (…) powinno się prowadzić działania zmierzające do wyodrębnienia miejskiej jednostki sportowej, która zarządzałaby miejskimi obiektami sportowymi i rekreacyjnymi oraz prowadziłaby działania związane ze sportem amatorskim, masowym i organizacją lokalnych imprez sportowych i rekreacyjnych”. Ten zapis pokazuje, że jest w Urzędzie Miejskim pomysł i wola stworzenia nowej jednostki (nie wiadomo, czy chodzi o jednostkę organizacyjną w strukturach UM czy o kolejną spółkę komunalną).

Pytanie na koniec
W trakcie rozmyślań nad finansowaniem sportu w Gliwicach trudno uciec od zasadniczego pytania – czy samorząd powinien skupić się na finansowaniu z kieszeni podatnika wypłat zawodowych sportowców, zapewnianiu gliwickiej młodzieży wsparcia i możliwości rozwoju sportowego na najwyższym poziomie czy kupowaniu usługi promocyjnej pod płaszczem wspierania sportu?

Między 2 a 22 września trwają konsultacje społeczne projektu uchwały Rady Miasta Gliwice w sprawie określenia kierunków rozwoju sportu w Gliwicach od 2021 roku. (Do udziału w konsultacjach zaproszono organizacje pozarządowe, Miejską Radę Działalności Pożytku Publicznego oraz Radę Sportu Miasta Gliwice).

A my twierdzimy, że pytanie o sposób finansowania sportu w Gliwicach powinien być zadany wszystkim mieszkańcom w otwartych konsultacjach społecznych.

O projekcie dyskutowali radni Rady Miasta Gliwice na posiedzeniu Komisji Edukacji, Kultury i Sportu w dniu 31.08.2020 r. Tu znajdziecie nagranie posiedzenia: [LINK].