Park kulturowy na gliwickiej starówce?
Jak nieoficjalnie dowiedzieliśmy się od pracowników Urzędu Miejskiego, władze miasta rozważają wprowadzenie na gliwickiej starówce “parku kulturowego”. Pomysł jest analizowany. Co to oznacza dla Śródmieścia?
Wyznaczenie parku kulturowego to jedna z form ochrony zabytków oraz terenów wyróżniających się krajobrazowo. O wprowadzeniu takiej formy ochrony decyduje rada gminy, po zasięgnięciu opinii wojewódzkiego konserwatora zabytków. W specjalnej uchwale określa się elementy, takie jak: nazwa parku, sposób ochrony, zakazy i ograniczenia. Parki kulturowe o szczególnej wartości dla kultury mogą zostać uznane za pomnik historii, a nawet wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Po co nam park kulturowy w Śródmieściu? Jednym z argumentów za przyjęciem takich regulacji jest próba podjęcia walki z tzw. reklamozą, czy inaczej “chaosem reklamowym”. Chodzi o pozbycie się z tej wyjątkowej przestrzeni publicznej nadmiaru reklam, krzykliwych szyldów, instalacji zasłaniających architektoniczne perełki.
Czy jest to narzędzie skuteczne? W Polskim systemie prawnym reklamy są od dawna regulowane w różnych przepisach, m.in. w Miejscowych Planach Zagospodarowania Przestrzennego czy nawet w Kodeksie Drogowym. Niestety do tej pory brakowało skutecznych narzędzi wykonawczych w postaci sankcji za ich nieprzestrzeganie. Takie samo zdanie prezentował do tej pory Urząd Miejski w Gliwicach.
Od 2015 roku ustawodawca umożliwił samorządom przyjmowanie tzw. uchwal krajobrazowych. Na dzisiaj funkcjonują one w około 25 miastach. Jakie przynoszą efekty? Jednym z pierwszych miast, które przyjęło podobne regulacje, był Gdańsk. Dziś, po upływie terminu na dostosowanie się do nowych przepisów, mówi się tam o “cudzie reklamowym”.
Wiosną 2020 roku na dobre zaczęła działać Gdańska Uchwała Krajobrazowa. Na efekty nie trzeba było długo czekać – z ulic miasta zniknęło wiele szpetnych billboardów. „Nagle okazało się, że niektóre budynki od lat schowane pod reklamami mają niezłą architekturę” – słyszymy od Pogromców Reklamozy, czyli twórców fanpejdża, który dokumentuje metamorfozę miasta. (…)
Zdaniem Pogromców Reklamozy, siłą Uchwały Krajobrazowej są nie tylko jasne wytyczne dla konkretnych dzielnic, ale też możliwość nakładania wysokich kar za umieszczanie przestrzeni reklamowych niezgodnych z przepisami. Dotychczas firmy zarządzające powierzchniami reklamowymi czuły się bezkarne.
Paweł Korzeniowski/ noizz.pl
Efekty działania gdańskiej Uchwały Krajobrazowej można zobaczyć na facebookowym profilu Uchwała Krajobrazowa Gdańska:
Trzymamy kciuki za wprowadzenie podobnych regulacji w Gliwicach, w szczególności w Dzielnicy Śródmieście. O potrzebie unormowania chaosu reklamowego mogą świadczyć choćby poniższe zdjęcia:
