[Rozmowa]: Obywatelska Inicjatywa Uchwałodawcza 2.0
W czwartek 06.08.2020 r. pod Urzędem Miejskim w Gliwicach odbyła się konferencja prasowa w sprawie projektu Obywatelska Inicjatywa Uchwałodawcza 2.0. W krótkiej rozmowie o projekcie opowiedział nam Bartłomiej Maksymowicz, organizator konferencji.
Gliwice OdNowa (GON): Panie Bartłomieju, czym jest obywatelska inicjatywa uchwałodawcza?
Bartłomiej Maksymowicz (BM): Jest to możliwość bezpośredniego wpływania na prawo lokalne przez obywateli. W związku z nowelą ustaw samorządowych, ustawodawca wprowadził narzędzie obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej jako obligatoryjne dla wszystkich samorządów w kraju. Samorząd rozszerza precyzuje uchwałą zapisy dotyczące przebiegu procedury. W Gliwicach do wniesienia obywatelskiego projektu uchwały potrzeba co najmniej 300 podpisów mieszkańców. Zainteresowani takim projektem uchwały muszą powołać komitet inicjatywy uchwałodawczej, składający się z grupy 5-ciu mieszkańców. Komitet może powołać swego pełnomocnika, który będzie go reprezentować na zewnątrz. Projekt uchwały zgłoszony w ramach obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej staje się przedmiotem obrad rady miasta na najbliższej sesji po złożeniu projektu jednak nie później niż po upływie 3 miesięcy od dnia złożenia. Dodać należy, że inicjatywa może dotyczyć wyłącznie właściwości Rady Miasta (czyli zadań, których wykonywanie jest kompetencją rady).
GON: Dlaczego jest to narzędzie ważne dla lokalnej społeczności?
BM: Dzięki tej formie partycypacji społecznej każdy z nas może nauczyć się tworzyć prawo lokalne. Obywatelska inicjatywa uchwałodawcza umożliwia prowadzenie dialogu z mieszkańcami, ale także angażuje ludzi, którzy chcą zmienić swoje najbliższe otoczenie, jest istotnym narzędziem demokracji bezpośredniej, dzięki któremu obywatele mają większy wpływ na rozwój swojej małej ojczyzny.
GON: Czy w Gliwicach złożono już wcześniej jakiś obywatelski projekt uchwały?
BM: Tak, grupa mieszkańców złożyła w 2019 roku zawiadomienie o powołaniu komitetu inicjatywy uchwałodawczej o nazwie “Pełnosprawne Gliwice”. Miesiąc później komitet złożył w Biurze Rady Miasta projekt uchwały w sprawie dostosowania Willi Caro i Zamku Piastowskiego do potrzeb osób niepełnosprawnych. Projekt trafił na sesję Rady Miasta w dniu 10 października 2019 r. Radni zdecydowali o skierowaniu projektu do Komisji Dialogu Społecznego. Według mojej wiedzy Komisja jeszcze nie ustosunkowała się do przedłożonego projektu*.
GON: Proszę opowiedzieć nam o projekcie Obywatelska Inicjatywa Uchwałodawcza 2.0. Jak to się stało, że został Pan ambasadorem Gliwic?BM: Obywatelska Inicjatywa Uchwałodawcza 2.0 ma na celu promowanie wiedzy na temat tej formy demokracji bezpośredniej w 66-ciu miastach w całej Polsce. Zadaniem projektu jest także ułatwienie przygotowania obywatelskich projektów uchwał. W ramach projektu powstał innowacyjny portal internetowy demokracjabezposrednia.com, na którym znajduje się m. in. opis realizowanej obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej w Gliwicach. Na portalu znajdują się także dokumenty niezbędne do złożenia obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej. Jeżeli ktoś miałby trudności w złożeniu takiej inicjatywy, jako ambasador projektu służę pomocą. Kontakt telefoniczny jak i mailowy do mnie znajduje się na wspomnianym portalu. Każdy ambasador projektu zaplanuje i przeprowadzi wydarzenie, na którym przedstawi najważniejsze kwestie związane z procedurą obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej, zachęcając do aktywności mieszkańców.
Do udziału w projekcie zaprosił mnie ogólnopolski koordynator działania, Dylan Błażejowski. Od wielu lat los mieszkańców Gliwic jest dla mnie bardzo ważny, więc propozycję wzięcia udziału w projekcie przyjąłem z wielkim entuzjazmem. We wrześniu planuję przeprowadzić szkolenia z obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej dla rad osiedli. Nie będzie to jedyne działanie podjęte przeze mnie. Cieszę się, że mogę być częścią drużyny tego projektu, realizowanego od Olsztyna aż po Nowy Sącz, jestem pewien, że razem zrobimy wiele dobrego.
GON: W jaki sposób będą identyfikowane najważniejsze problemy gliwickiej społeczności? Czy ma Pan już jakiś pomysł na obywatelski projekt uchwały?
BM: Od września, jeśli na to pozwoli sytuacja epidemiologiczna, będę odwiedzać Rady Dzielnic. Radni zostaną przeze mnie przeszkoleni z zakresu obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej. Nauczymy uczestników szkolenia jak samodzielnie napisać projekt uchwały. Zwrócę uwagę na istotne elementy tego dokumentu. W ramach szkolenia przeprowadzę także zajęcia w grupie. Uczestnicy będą zastanawiali się, jakie problemy społeczne występują w ich mieście. Myślę, że dzięki burzy mózgów, na spotkaniu pojawi się chęć powstania obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej. Mam kilka pomysłów na obywatelski projekt uchwały, na razie nie chcę zdradzać większych szczegółów. O podjętej przeze mnie inicjatywie dowiedzą się Państwo po wakacjach.
GON: Życzmy zatem powodzenia i dziękujemy za rozmowę.
*Komisja Dialogu Społecznego Rady Miasta Gliwice, podczas posiedzenia z 04.03.2020 r. ustosunkowała się do projektu uchwały. Komisja postanowiła, iż projekt nie będzie procedowany, ponieważ jej przedmiot nie leży w kompetencjach Rady Miasta. Gospodarowanie miejskimi obiektami należy do katalogu zadań Prezydenta Miasta. Komisja skierowała wniosek do Prezydenta o rozpoczęcie prac zmierzających do dostosowania Willi Caro i Zamku Piastowskiego do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Bartłomiej Maksymowicz – gliwiczanin, działacz społeczno-polityczny, student politologii. W latach 2016-2017 Przewodniczący Młodzieżowej Rady Miasta Gliwice. Inicjator utworzenia Młodzieżowego Sejmiku Województwa Śląskiego. Autor petycji w sprawie zmiany ustawy o samorządzie gminnym i o samorządzie województwa w zakresie tworzenia młodzieżowych rad miast i młodzieżowych sejmików województwa, oraz tworzenia młodzieżowego budżetu obywatelskiego.
Uczestnik projektu Obywatelska Inicjatywa Uchwałodawcza 2.0, w ramach którego lokalni liderzy z 66 miast na prawach powiatu szkoleni są z podstaw prawnych OIU oraz metod aktywizacji obywatelskiej.
