Kultura

Skarby “starego Bartłomieja”

14 kwietnia ukazała się nowa publikacja Oddziału Górnośląskiego Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich. A w niej, między innymi, raport z prac prowadzonych w latach 2016-2017 przy “starym” kościele św. Bartłomieja. Jakie skarby wtedy odnaleziono?

Podczas prac odsłonięto warstwę cmentarzyskową, w której odkryto liczne znaleziska. Dewocjonalia, materiały ceramiczne, monety. Co ciekawe, znaleziono także dużą liczbę kości ludzkich ułożonych bez porządku anatomicznego. Prace prowadzono przy murze kamiennym otaczającym kościół od południa.

Najliczniejszym znaleziskiem były… gwoździe trumienne. Najcenniejsze znaleziska pochodziły z wnętrza grobów, wśród nich krzyżyki wykonane ze stopu miedzi, medalik, tajemnicza ołowiana plomba z rzymską cyfrą “IX”. Najbardziej interesujące znalezisko srebrna moneta – halerz stanów śląskich z lat 1512–16.

Znalezioną monetę prawdopodobnie można powiązać z tradycją wkładania do grobu zmarłym tzw. oboli (moneta stanowiąca formę zapłaty za usługi dla duszy w zaświatach). Wśród znalezisk odnotowano wiele szczątków naczyń glinianych.

Więcej znalezisk przyniósł rok 2017. Podczas prac przy kolejnym fragmencie muru kościelnego natrafiono na 37 przedmiotów metalowych, wśród nich: gwoździe, fragmenty okucia żelaznego, haki, klucz żelazny, dewocjonalia, guziki, sprzączka do pasa. Bardzo ciekawym artefaktem pozyskanym podczas prac archeologicznych była wpinka żelazna WHW.

Ciekawym znaleziskiem jest okaz wpinki żelaznej WHW (Winterhilfswerk) z trzeciej wojennej pomocy zimowej zorganizowanej pod hasłem „Dzień Policji” na terenie Niemiec 14 i 15 lutego 1942 roku.

Górnośląskie Raporty Archeologiczne 1/2020

W 2017 roku odkryto 61 fragmentów ceramiki naczyniowej, były to przeważnie części garnków, dzbanów i mis. Wśród materiałów ceramicznych wyodrębniono 12 fragmentów kafli piecowych.

Zabytki ceramiczne odkryte w 2017 roku. Fot. R. Zdaniewicz / Górnośląskie Raporty Archeologiczne 1/2020

Program rewitalizacji muru przy kościele pw. św. Bartłomieja zakłada kontynuację prac badawczych. Zapewne przyniosą one kolejne odkrycia, związane w głównej mierze z cmentarzem otaczającym w przeszłości świątynię. Należy podkreślić, że dotychczasowe znaleziska potwierdzają jego użytkowanie przynajmniej od początku XVI stu-lecia. Niewykluczone jednak, iż starsze pochówki znajdują się w bliższym, niebadanym dotąd otoczeniu świątyni.

Górnośląskie Raporty Archeologiczne 1/2020

Polecamy cały numer Górnośląskich Raportów Archeologicznych. Autorem raportu pod tytułem “Badania archeologiczne przy „starym” kościele pw. św. Bartłomieja w Gliwicach w latach 2016–2017” jest archeolog Radosław Zdaniewicz z Górnośląskiej Pracowni Architektonicznej.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button