Uważaj na lód – bywa zdradliwy
Przerwa od niskich temperatur wywołała chwilę radości i beztroski. Ostatnia fala ocieplenia mogła uśpić naszą czujność. Pokrywa lodowa stała się cienka i krucha. Wchodzenie na nią stało się bardzo ryzykowne. Tylko od niedzieli, 21 lutego, w całym kraju odnotowano 22 przypadki zagrożenia życia. Śmierć poniosło 8 osób.
Policja przestrzega przed wchodzeniem na zamarznięte zbiorniki wodne, tym bardziej że grubość pokrywy lodowej jest zmiana. Adekwatna wiedza dotycząca właściwego poruszania się oraz posiadanie sprzętu jest potrzebne. Inaczej trudno zachować bezpieczeństwo.
Lód ulega ciągłym zmianom, również dobowym i nigdy nie ma tej samej grubości na całym zbiorniku. Poruszanie się po lodzie bez odpowiedniej wiedzy i sprzętu asekuracyjnego może zakończyć się tragicznie – informuje Biuro Prewencji Komendy Głównej Policji.
Trwałość pokrywy lodowej jest zależna nie tylko od panujących warunków atmosferycznych i wyższej temperatury. Dużą rolę odgrywa również ukształtowanie zbiornika wodnego – zwłaszcza linii brzegowej, głębokość, dopływy oraz budowle wodne.
Zaobserwowano, że występują miejsca i sytuacje, w których niebezpieczeństwo wchodzenia na lód znacząco wzrasta. Poza oczywistymi przypadkami, gdy korozja – rysy i załamania – są dostrzegalne na lodzie gołym okiem, powinniśmy zachować szczególną czujność zwłaszcza w wybranych miejscach. Będą to: ujęcia akwenów, cieków wodnych, mostów i śluz.
Nawet jeśli przy brzegu akwenu wodnego grubość lodu wydaje się być w porządku, to w żadnym razie nie mamy gwaranci, że w dalszej jego części grubość pokrywy zagwarantuje bezpieczeństwo.
Lód bywa zdradliwy w każdym czasie. Taka jest jego specyfika. Nigdy nie ma tak naprawdę pewności, czy jest stabilny. Dlatego też stosowanie zasad bezpieczeństwa nie jest niepotrzebnym wymysłem, lecz szansą na uniknięcie zagrażającej życiu tragedii.
Jeśli jesteśmy świadkami, że na lodzie bawią się pozostawione bez opieki dzieci, lub spacerują beztroscy ludzie, zawsze należy reagować i dzwonić pod alarmowy numer 112, aby powiadomić odpowiednie służby. Dotyczy to również wędkarzy, dla których jest to sezon zimowych połowów, aby przebywając na pokrywie lodowej nie zapominali o swoim bezpieczeństwie – dodaje Biuro Prewencji.
Do wędkarstwa uprawianego zimą należy się przygotować w odpowiedni sposób. Aby czerpać pełne korzyści z tego hobby i zachować bezpieczeństwo, wędkarze powinni posiadać sprzęt do asekuracji. Takie funkcje pełni np. lina przywiązana do brzegu.
Mając na uwadze wzrost ryzyka, wywołanego przez wyższe temperatury takie zabezpieczenia mogą uratować życie.
Jakich zasad należy przestrzegać przy zamarzniętych akwenach wodnych?
Reguły postępowania zebrali Leśnicy, Komendanci Powiatowych Państwowych Straży Pożarnych oraz jednostki OSP. Dotyczą one różnych sytuacji. Pomocny jest także opublikowany przez Rządowe Centrum Bezpieczeństwa poradnik: „Bezpieczeństwo na lodzie”. W artykule „Bezpieczeństwo na lodzie – najważniejsze zasady!”, 15.01.2021, opublikowanym na: https://lopuchowko.poznan.lasy.gov.pl/ czytamy:
Kiedy zbliżamy się do zamarzniętego akwenu wodnego
Kiedy zbliżamy się do zamarzniętego akwenu wodnego
Bez opieki dorosłych nie wchodź na zamarznięte stawy, jeziora, a tym bardziej rzeki!
Wychodząc z domu, zostaw informację o miejscu, w które się udajesz oraz planowanym czasie powrotu
Sprawdź prognozę pogody. Dodatnia temperatura powietrza oznacza, że lód na akwenie może być na tyle cienki, że chodzenie po nim może zagrażać Twojemu życiu
Sprawdź grubość lodu. Bezpieczna pokrywa lodowa to około 10 cm. Lód na ciekach wodnych jest zawsze cieńszy, z powodu jej ruchu, woda słabiej zamarza
Szczególnie niebezpieczne są miejsca w pobliżu ujścia rzek i kanałów, nurtów rzek, ujęć wody, mostów, pomostów i przy brzegach
Zalegający na pokrywie lodowej śnieg potrafi być bardzo zdradliwy. Pod warstwą śniegu trudno ocenić zagrożenie, ponieważ nie widać grubości lodu, przerębli i innych niebezpiecznych miejsc. Ponadto śnieg obciąża dodatkowo taflę lodu zmniejszając tym samym jego wytrzymałość
Na lód powinny wchodzić co najmniej dwie osoby, w pewnej odległości od siebie, jednak zawsze w zasięgu wzroku. Pod żadnym pozorem nie wolno wchodzić na lód, jeśli w pobliżu nikogo nie ma (dotyczy to również wędkarzy).
Dobrze, jak dorośli i dzieci mają przy sobie gwizdek. Używając go, łatwiej wezwać pomoc.
Warto mieć przy sobie kolce (czekany) pomocne przy wczołganiu się na lód, ponieważ wydostanie się, na powierzchnię z przerębla jest bardzo utrudnione.
Jeśli usłyszysz trzeszczenie lodu, nie zatrzymuj się, ale natychmiast zawróć w kierunku brzegu. Zwróć również uwagę pozostałym użytkownikom o potencjalnym niebezpieczeństwie
Gdy załamie się lód
Zachować spokój, jednocześnie głośno wzywając pomocy
Jeżeli to możliwe, połóż się płasko na wodzie, rozkładając szeroko ręce, starając się jednocześnie, o ile to możliwe, wydostać na lód. Z reguły jest to jednak niezwykle trudne. Dlatego lepiej oszczędzaj siły do czasu przybycia pomocy.
Jeśli to możliwe zdejmij buty, pozbędziesz się w ten sposób niepotrzebnego obciążenia i łatwiej będziesz mógł utrzymać się na powierzchni
W kierunku brzegu zawsze poruszaj się w pozycji leżącej
Kiedy w trakcie spaceru zauważamy, że ktoś znalazł się w niebezpiecznej sytuacji
W pierwszej kolejności zaalarmuj służby ratunkowe tj. straż pożarną (tel. 998 lub 112) lub pogotowie ratunkowe (tel. 999 lub 112)
Pamiętaj! Najważniejsze jest własne bezpieczeństwo. Jeśli lód załamał się pod osobą poszkodowaną, może załamać się również pod Tobą. Dlatego tak ważne jest wezwanie pomocy profesjonalistów. Ratownik bez odpowiedniego zabezpieczenia może przebywać w zimnej wodzie krótko. Po 3 minutach dochodzi do wyziębienia organizmu
Udzielając pomocy, nie biegnij w kierunku osoby poszkodowanej, ponieważ zwiększasz w ten sposób punktowy nacisk na lód, który może załamać się również pod Tobą. Do tonącego najlepiej zbliżyć się czołgając po lodzie
Jeśli w zasięgu ręki masz do dyspozycji długi szalik, grubą gałąź lub sanki, spróbuj podczołgać się na taką odległość, aby możliwe było podanie tego typu przedmiotu poszkodowanemu
Po wyciągnięciu osoby poszkodowanej z wody należy w miarę możliwość zdjąć mokre ubranie, okryć ją czymś ciepłym (płaszczem, kurtką) i jak najszybciej przetransportować do zamkniętego, ciepłego pomieszczenia, aby zapobiec dalszej utracie ciepła
Do czasu przyjazdu służb ratunkowych, często sprawdzaj stan poszkodowanej osoby. W razie konieczności rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową
Gdy poszkodowany jest przytomny, można podać mu słodkie i ciepłe (niegorące i bezalkoholowe) płyny do picia
fot. Komenda Powiatowa Policji w Zawierciu, fot. Tom Kowalski, https://lopuchowko.poznan.lasy.gov.pl/
Krzysztof A. Kluza
