Zaginiony pomnik Robotnika
Czy wiecie, że pod Placem Piłsudskiego od czasów wojny zakopana jest rzeźba Robotnika, a jej powstanie związana jest z rodziną Troplowitz?
Oscar Troplowitz był znanym wynalazcą, to właśnie on był twórcą kremu Nivea, pierwszej pasty do zębów, czy plastra samoprzylepnego. Jego rodzina mieszkała w Gliwicach, dziadek Salomon prowadził na rynku winiarnie, a ojciec Ludwik Troplowitz był mistrzem budowlanym. To on wybudował według projektu Salomona Lubowskiego gliwicką synagogę. Oscar w Gliwicach mieszkał tylko do 7 roku życia. Wraz z rodziną wyjechał w 1870 r. do Wrocławia.
Po śmierci rodziców Oscar otrzymał w spadku sporą sumę, którą przekazał miastu Gliwice na budowę pomnika. Arthur Bock wyrzeźbił monumentalnego mężczyznę wyłaniającego się z wody, a lewą ręką opierał się on o młot. Miał on symbolizować rozwijający się górnośląski przemysł. Pomnik nazywany był Robotnikiem/Górnikiem. Na dzisiejszej Alei Przyjaźni miała stanąć fontanna z figurą podnoszącego się giganta. Niestety, pierwsza wojna światowa przerwała pracę przy ustawianiu rzeźby. Pomnik przeleżał w magazynie 15 lat. Dopiero w 1930 r. przypomniano sobie o Robotniku, który został ustawiony na skwerze ówczesnego Reichspraesidentenplatz, czyli obecnego placu Piłsudskiego, a nie w pierwotnie planowanym miejscu.
Zdj. fotopolska.eu 
Na początku 1945 roku pomnik zniknął w nie do końca wyjaśnionych okolicznościach. Prawdopodobnie rzeźba Robotnika została rozsadzona i rozbita na drobne kawałki, aby wyrównać teren w wykopie pod powstający wówczas nowy Pomnik Wdzięczności mieszkańców miasta Armii Radzieckiej. W rozbiórce brali udział jeńcy – mieszkańcy miasta. Uważa się, że resztki przedwojennej rzeźby zostały zakopane, lecz do dzisiaj mimo licznych poszukiwań nie została ona odnaleziona i nadal budzi ciekawość lokalnych pasjonatów historii. Radziecki monument miał formę wysmukłego czworokątnego obelisku, zwieńczonego żeliwną, pomalowaną na czerwono gwiazdą. Na wmurowanej tablicy widniał napis w języku rosyjskim: „Ojczyzna radziecka swoim żołnierzom, bohaterom, którzy przyczynili się do wyzwolenia miasta Gliwice”. Pomnik stał na placu Bohaterów Stalingradu do 13 X 1990 roku.
Źródło:
“Oscar Troplowitz Innowator” – Bożena Kubit
“Oscar Troplowitz i jego gliwickie korzenie.” – Bożeny Kubit
