Ziemowita 3: szpital, szkoła – co dalej?

Gliwice OdNowa8 listopada, 2020

0 933 2 minutes read

Obok katedry stoi opuszczony budynek od lat, niepozorny, schowany za wysokim płotem i drzewami. W 2011 szkoła specjalna została zamknięta, a dawny szpital należący do diecezji miał zamienić się ośrodek szkoleniowy i społeczny. Przez ostatnie lata trudno było zauważyć jakiekolwiek działania przy Ziemowita 3, aż do początku listopada, kiedy skrzydło dawnego lazaretu zostało wyburzone…

Historia tego budynku sięga 1855 roku, kiedy to na miejscu placu targu konnego rozpoczęto budowę szpitala miejskiego. Funkcjonował on w tym miejscu do 1882 roku, wówczas ośrodek został odkupiony przez wojsko, a w środku ulokowano lazaret garnizonowy. Lecznica była uznawana za jedną z najlepszych na Górnym Śląsku. Po I wojnie światowej budynek został przejęty ponownie przez miasto, a lazaret przekształcono w klinikę przeciwgruźliczą. Siostry z zakonu Służebnic św. Serca Jezusa w Wiedniu zajmowały się zarządzaniem szpitala i opieką nad chorymi. Prowadzone były tu kąpiele lecznicze, a na werandach pacjenci mogli zaczerpnąć kąpieli słonecznych. Klinika już po kilku latach była zapełniona, a dla powiększającej się rzeszy chorych wybudowano obok baraki z dodatkowymi łóżkami. Dużym problemem były warunki sanitarne w budynku.

Po wojnie przy Ziemowita 3 przez wiele lat mieściła się szkoła. W 2011 miasto podjęło decyzję o zamknięciu Zespołu Szkół Specjalnych nr 6, a uczniowie trafili do pozostałych placówek edukacyjnych. Miasto tłumaczyło, że podjęło taką decyzję, bo stan techniczny placówki nie pozwala na dalsze funkcjonowanie szkoły. Budynek wraz z przyległym terenem trafił do diecezji gliwickiej w zamian za grunty przy ul. Kozielskiej i 200 tys. zł dopłaty. W dawnej sali gimnastycznej powstała księgarnia z dewocjonaliami, a dziedziniec za dawną szkołą zamienił się w prywatny parking. Dawny lazaret przez lata stał opuszczony, a jego stan się pogarszał. Z czasem sklep się wyprowadził i tylko parking dalej działał.

Diecezja planowała przeznaczyć budynek na cele edukacyjne i społeczne, ale ich realizacja wymagała znacznych nakładów. W 2017 przy ul. Ziemowita 3 chciała stworzyć szkołę organistowską oraz pracownie gospodarstwa domowego. Caritas planował przeznaczyć część budynku na działalność szkoleniową i centrum pomocy. Ośrodek miał zostać otwarty dla mieszkańców na początku 2020 roku, ale niestety starania nie doszły do skutku. Diecezja starała się o dofinansowanie wspólnie z Caritasem, okazało się to niezgodne z regulaminem. Obie instytucje łączyło wspólne zwierzchnictwo – biskupa, a konsorcjum mogło tworzyć tylko niezależne podmioty. W międzyczasie jedynie dawna aula zyskała nowe życie, powstał tam magazyn Caritas i ośrodek wsparcia potrzebującym.

W ostatnich dniach zauważono ruch na działce, a jedno ze skrzydeł budynku zostało wyburzone. W dawnej szkole według planów ma wciąż powstać ośrodek edukacyjny, a prace rozbiórkowe są związane z koniecznością przebudowy klatek schodowych zgodnie z przepisami budowlanymi. Budynek nie jest wpisany do rejestru zabytków, ani ujęty w
gminnej ewidencji zabytków, podlega natomiast ochronie konserwatorskiej na podstawie ustaleń miejskiego planu zagospodarowania przestrzennego. Diecezja planuję stworzenie w tym miejscu szkoły katolickiej po ukończeniu remontu. Mamy nadzieję, że to ostatnie wyburzenia, a budynek zyska wreszcie nowe życie.