Jak pandemia wpłynęła na naszą kreatywność?
To, co wydarzyło się na przełomie 2019 i 2020 roku było dla wielu sporym zaskoczeniem. Jeszcze większego szoku doznaliśmy, gdy okazało się jak duża jest skala zjawiska. Zamknięci w domach zmuszeni byliśmy przystosować się do nowej sytuacji. Niechętnie porzuciliśmy wypracowane nawyki i niejednokrotnie o 180 stopni przearanżowaliśmy cały rytm dnia.
Koronawirus zebrał śmiertelne żniwa, miał również wpływ na wiele sektorów gospodarki czy dziedzin życia publicznego. Negatywne konsekwencje spotkały także branżę rozrywkową. Odwoływane koncerty, festiwale i wydarzenia kulturalne spowodowały, że wielu artystów utraciło źródło zarobkowania. Grecka organizacja MOSAIC//Culture & Creativity przeprowadziła w ramach inicjatywy Creative at Home specjalne badanie mające na celu określenie skali tego zjawiska. Wzięły w nim udział przede wszystkim osoby zatrudnione w szeroko pojętej branży kreatywnej – w tym filmowcy, graficy, muzycy, fotografowie czy specjaliści ds. marketingu i pr. Pytano o to w jaki sposób pandemia covid-19 wpłynęła na ich kreatywność, czy wykorzystywali oni wówczas narzędzia internetowe i platformy cyfrowe w swojej pracy, a także o to jak przebiegały zajęcia artystyczne organizowane online.
Największa grupa osób była samozatrudniona. Ich główne problemy, będące konsekwencją covid-19 dotyczyły niskiego, nieadekwatnego wynagrodzenia, niestabilności finansowej (freelancing), odwoływania wydarzeń kulturalnych, jak i wysokich opłat za przestrzenie, platformy edukacyjne czy oprogramowania. Ponadto kreatywności nie sprzyjało ograniczenie kontaktów twarzą w twarz, brak komunikacji z publicznością czy po prostu izolacja. Większość z nich przyznaje również, że w tym czasie odczuwało zmęczenie zarówno fizyczne jak i psychiczne.
Wskazywanie przez nich rozwiązania to m.in. próba przystosowania się do pracy online z klientami międzynarodowymi, poszukiwanie innego (komplementarnego) zatrudnienia w tym sektorze, śledzenie trendów i technologii, ciągłe uczenie się i doskonalenie umiejętności, wykorzystywanie dostępnych cyfrowych narzędzi do planowania i promocji.
Zwracano również uwagę na ewentualne zalety pracy zdalnej, tych dla samych artystów było jednak znacznie mniej. Wymieniano m.in. elastyczne zarządzanie czasem, możliwość kontaktu z osobami z branży z całego świata, oszczędność kosztów transportu czy doskonalenie zawodowe bez konieczności przerywania codziennej rutyny.
W rankingu najczęściej wykorzystywanych w pracy narzędzi pojawiały się głównie te najpopularniejsze takie jak Facebook, Zoom, Adobe Photoshop, Behance, Audacity, Canva, Spotify czy Youtube. Inspiracje do używania innych internetowych aplikacji pojawiały się w większości samoistnie – na skutek przeglądania internetu (57,2%), czasem były wynikiem sugestii znajomego czy współpracownika (31,7%). Tylko 4,7% badanych wiedzę o nich nabyło w aktualnym miejscu pracy. Z kolei aby poznać tajniki ich używania największa grupa posiłkowała się poradnikami (31%) i filmami edukacyjnymi (22%). 30% z nich próbowało również robić to na własną rękę. Jedynie 6% ankietowanych przeszło specjalne przeszkolenie w miejscu zatrudnienia.
Przeprowadzone badanie posłużyło w dalszej kolejności do zaprojektowania specjalnego narzędzia rozwijającego ich edukację artystyczną. Głównie chodziło o artystów – edukatorów – którym pandemia zabrała możliwości zarobkowe. Ale tak naprawdę platforma dostępna jest dla wszystkich chętnych, którzy chcieliby za darmo podnieść swoje umiejętności. Według badań agencji GlobalWebIndex, ponad ⅓ z nas poświęciła podczas pandemii więcej czasu na swoje hobby. Wiele sklepów internetowych odnotowało wzrost sprzedaży artykułów poświęconych rozwijaniu swoich pasji. Okazało się, że w naszych czterech ścianach, na kilkudziesięciu metrach kwadratowych również możemy spełniać swoje artystyczne ambicje. Niektórzy układali puzzle, tworzyli makramy, czy poświęcali się gotowaniu. Niejednokrotnie efektami tych działań dzielili się następnie w Internecie. Inni to właśnie tam zaczęli szukać inspiracji do tworzenia nowych rzeczy i wdrażania w życie swoich pomysłów.
Właśnie dla tego celu powstała platforma Creative at Home (creativitycluster.eu). Użytkownik ma do wyboru różne kategorie. Przykładowo znajdziemy tam tutoriale dotyczące programów graficznych (np. FotoJet, PhotoScape, Photopea, Lightroom), tych dedykowanych do przygotowania prezentacji (np. Visme, Zohoshow, Genially, Prezi) czy prowadzenia spotkań online (np. LucidPress, Slides, Renderforest). Ale na tym nie koniec. W dzisiejszych czasach musimy nieustannie przystosowywać się do zmieniającej się technologii i cyfrowego postępu. Na stronie możemy również poznać aplikacje służące do kreowania rzeczywistości rozszerzonej (AR) i wirtualnej (VR). Na czym to polega? W skrócie w ten sposób możemy wygenerować treść graficzną, dodawaną następnie do video czy obrazu przechwytywanego z rzeczywistego środowiska. Możliwe jest tu zastosowanie zarówno technologii 2D jak i 3D. Sztuka jako dyscyplina zawsze była powiązana z innowacjami, dlatego coraz częściej narzędzia tego typu są wykorzystywane w rozwoju artystów. Przykładowo właśnie w ten sposób prezentowane są dzieła nowoczesnych w galeriach sztuki.
Inicjatywa ma charakter międzynarodowy. Biorą w niej udział przedstawiciele pięciu państw – Polski (Fundacja Klaster Innowacji Społecznych z Gliwic), Hiszpanii (Blue Beehive), Chorwacji ( Public Open University Čakovec), Grecji (MOSAIC//Culture & Creativity) oraz z Włoch (YouNet).
Dominika Paliczka, koordynatorka po stronie polskiej, zachęca do skorzystania z przygotowanych rozwiązań:
– Nasza platforma została przygotowana w większości przez osoby związane z branżą kreatywną. Korzystanie z niej jest łatwe i intuicyjne. Gorąco zachęcam do przetestowania wszystkich możliwości, które daje!
Link do kanału Creative at Home w serwisie Youtube znajduje się tutaj.
Projekt realizowany ze środków programu Unii Europejskiej Erasmus+. Beneficjent projektu: Fundacja Klaster Innowacji Społecznych, partnerzy: MOSAIC // Culture&Creativity (Grecja), YouNet (Włochy), Pučko otvoreno učilište Čakovec (Chorwacja), Blue Beehive (Hiszpania).
